Goud onbeperkt gezond

GOUD is als academische werkplaats in 2006 opgericht om met wetenschappelijk onderzoek bij te dragen aan de gezondheid van en zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. GOUD staat voor Gezond Ouder worden met een verstandelijke beperking. GOUD heeft een voortrekkersrol in het doen van onderzoek naar een doelgroep die te maken heeft met een achterstand wanneer het gaat om de wetenschappelijke onderbouwing van de gezondheidszorg. Een onrechtvaardige achterstand, als je je bedenkt dat juist deze doelgroep veel en complexe gezondheidsproblemen kent.

Een brug tussen theorie en praktijk

GOUD vormt een brug tussen theorie en praktijk waarin onderzoekers en zorgprofessionals nauw samenwerken. Zo komen onderzoeksvragen tot stand na een landelijke inventarisatie van vragen die leven in de praktijk. De onderzoeken van GOUD zijn methodologisch sterk en hebben een kwantitatief karakter.

Onderzoek van GOUD gaat nieuwe fase in

Het Erasmus MC, Abrona, Amarant en Ipse de Bruggen committeren zich voor de komende zes jaar aan het nieuwe onderzoeksprogramma ‘GOUD 4’. Hoofdonderzoeker Dederieke Festen: “Dit programma is een vervolg op eerdere studies van GOUD die zich richten op het verbeteren van de zorg en het bevorderen van de gezondheid en het welzijn van volwassenen met een verstandelijke beperking.” Lees meer.

Jaarverslag 2022

In 2022 konden we weer volop werken aan onze doelen en dromen. We nodigen je van harte uit om ons jaarverslag te bekijken en zo een kijkje te nemen in ons werk, onze impact en onze toekomstplannen.

Voor meer informatie over GOUD bekijk je de website van GOUD.

Onderzoek 1: GOUD X

Wat houdt het onderzoek in?

In 2008 is binnen het eerste onderzoeksproject GOUD (Gezond Ouder met een verstandelijke beperking) gestart met het in kaart brengen van de gezondheid van 1050 ouderen met een verstandelijke beperking. Om meer zicht te krijgen op het verloop van gezondheid en indicatoren voor gezondheidsproblemen onderzoeken we tien jaar later opnieuw hoe het gesteld is met de gezondheidstoestand van de deelnemers.

Binnen GOUD-X wordt de huidige gezondheid van deelnemers vergeleken met hun gezondheidstoestand van tien jaar geleden. Alle metingen die tien jaar geleden zijn uitgevoerd worden herhaald. We maken gebruik van verschillende manieren van dataverzameling: lichamelijk onderzoek, fitheidstesten, interviews, observaties, dagboeken, vragenlijsten en dossieronderzoek.

Binnen GOUD-X onderzoeken we vijf gezondheidsthema’s en kijken we tevens naar de onderlinge samenhang tussen deze thema’s:

• Cardiovasculaire aandoeningen
• Psychologische problemen en psychiatrische aandoeningen
• Kwetsbaarheid
• Voeding- en voedingstoestand
• Fysieke activiteit, fitheid en aandoeningen van het bewegingsapparaat

Onderzoek 2: Krachttraining

Wat houdt het onderzoek in?

Steeds meer mensen met een verstandelijke beperking krijgen op latere leeftijd last van hart- en vaatziekten. Vooral als ze al eerder last hebben van de risicofactoren zoals suikerziekte, hoge bloeddruk, hoog cholesterol en/of overgewicht. Krachttraining kan een positief effect hebben op deze risicofactoren, waardoor de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten kleiner wordt. Krachttraining kan daarnaast ook een positief effect hebben op de fitheid, het uitvoeren van taken in het dagelijks leven, op valincidenten en gedragsproblemen.

In het huidige onderzoek willen we onderzoeken of krachttraining de risicofactoren voor hart- en vaatziekten kan verminderen. We gaan dit meten door met cliënten een trainingsprogramma te doen van 24 weken. De training bestaat uit oefeningen waarmee het hele lichaam getraind wordt. Om te kunnen kijken wat de effecten van de krachttraining zijn, gaan we na afloop een aantal metingen doen. Zoals lichamelijk onderzoek, fitheidstesten, gedrag, valincidenten en het dagelijks functioneren van de cliënt.

Onderzoek 3: Afbouw antipsychotica

Wat houdt het onderzoek in?

Antipsychotica worden vaak langdurig voorgeschreven aan mensen met een verstandelijke beperking (VB) en probleemgedrag. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat antipsychotica helpen bij gedragsproblemen. De ongunstige bijwerkingen, zoals suikerziekte, verhoogd cholesterol, afvlakking van emoties, sufheid, en bewegingsstoornissen zijn wel overtuigend aangetoond. Deze bijwerkingen hebben dus invloed op de gezondheid en kwaliteit van leven. Deze bijwerkingen kunnen afnemen of verdwijnen na het afbouwen van antipsychotica. Deze afbouw blijkt in de praktijk vaak niet te lukken. Het is onduidelijk waardoor de afbouw vaak faalt.

Met dit onderzoek willen we onderzoeken waarom antipsychotica afbouwen zo moeilijk gaat bij mensen met een verstandelijke beperking. Door deelnemers aan de studie (geblindeerd) onder te verdelen in twee groepen, waarbij een groep langzaam het middel afbouwt en de andere groep het middel blijft gebruiken hopen we antwoord op deze vraag te krijgen.

Onderzoek 4: Lichttherapie

Wat houdt het onderzoek in?

Bij volwassenen met een verstandelijke beperking komen depressieve klachten vaak voor. Bij het GOUD1 onderzoek is gebleken dat zelfs één op de 13 ouderen met een verstandelijke beperking een klinische depressie heeft, wat vijf keer zo veel is als in de algemene oudere populatie. Depressieve klachten hebben een grote invloed op het dagelijkse leven en op de kwaliteit van leven.

Goede behandeling is daarom essentieel. Bij mensen met een matige of (zeer) ernstige verstandelijke beperking is het huidige aantal behandelingen voor depressieve klachten zeer beperkt. Lichttherapie wordt in de algemene bevolking effectief ingezet om depressieve klachten te verminderen en is mogelijk ook effectief bij volwassenen met een verstandelijke beperking.

In dit project, dat onderdeel uitmaakt van GOUD2, wordt de effectiviteit van lichttherapie bij volwassenen met een verstandelijke beperking en depressieve klachten onderzocht. Daarnaast wordt gekeken naar het effect van lichttherapie op stress (cortisol) en het slaap-waakritme.